Rijstkom

Alle rijstkommen over de hele wereld komen uit Jingdezhen. Allemaal. Per man worden er vijfduizend per dag gemaakt, dus dat schiet op. De typische doorzichtige plekjes in de rijstkom zijn niet van de rijstkorrel, wat we allemaal denken, het zijn gewoon gaatjes. In de gigantische stoffige fabriek waar rond 1950 nog dertigduizend mensen werkten, werken nu, door de uitvinding van de 'komklemmer' nog maar drieduizend mensen. Verder is het proces nagenoeg hetzelfde gebleven.Toch wordt elke kom in de fabriek door verschillende mensenhanden aangeraakt. Langs diverse stations gaat het: de komvormpjes, waarin de klei wordt geperst, de gaatjesmaker (een ijzeren egel waar de kom op geplaatst wordt) de eerste dikke glazuur waardoor de gaatjes doorzichtig maar dicht geraken, alles razendsnel met de hand. Iedereen werkt op stukloon. Op een draaischijf zitten vrouwen de hele dag met een fijn penseel vijfduizend keer lijntjes op de kommen te trekken. Met stempeltjes drukken ze de randjes erop. Snel de laatste glazuur er op spletsen en en dan, hup, die ovens in. Geen dag staat de fabriek stil, geen dag zonder kommen. Het roze bloesem motief is door Mao toegevoegd, want hij hield van bloemetjes. En bij wijze van gekkigheid (je wilt wel eens wat anders, toch?) komt er heel sporadisch wel eens een partij kommen met zachte pastel kleurtjes door.

Achttienhonderd jaar geleden is de porseleincultuur, hier langs de Jangxi rivier, begonnen. Een beetje stof krabben van de grond,  met wat water mengen, potje draaien en in het vuur zetten. Met vuil kleiwater penseel je er een draakje op. Gemalen kiezelwater voor het glazuur, je port het vuurtje wat hoger op en na een nacht in de oven  heb je een porseleinen eidunne- en suikerwitte schaal met draakmotieven. Dat tweeduizend jaar lang je potjes voor een wereldwijd beroemde, bloeiende economie zorgen, weet je dan nog niet.

Even verderop zoekt een man of hij WiFi op z'n mobiele telefoon heeft.
Groter verschil bestaat niet: de virtuele wereld versus stof en as.

De Fabriek

Alles met de hand

uit de oven

vlak voor verzending