19 December 2010

YAOLI

Een uur ten zuiden van JingdeZehn ligt Yaoli, vlakbij Kaolin.
Yaoli, eenvrijwel onaangetast dorpje langs een heldere rivier, stamt uit de Ming dynastie. De houten huizen zijn prachtig bewerkt en binnen lijken het wel catacomben, donker en weinig meubels, stenen wanden met houten voorzetsels. Overal hangt de groente te drogen, grote platte manden vol champignons en knollenschijven (rettich) liggen in de zon en de andijvie hangt aan haakjes. Klokke twaalf rent iedereen die er woont naar buiten met een rijstkom en lepelt of stokt de rijst naar binnen, zittend op een laag krukje, de kippen erom heen en hier en daar een gele hond, type coyote. Kleuters met een open split in hun broek (handige open bilpartij) kruipen rond. De vrouwen kijken naar ons, niet naar de kinderen.

In het huis waar de werkmannen verbouwen zijn alle houtsnijwerken beschadigd, houten figuren zijn weggehakt uit pure vernielzucht. De interieurs zijn niet ontsnapt aan de vernielingen tijdens de Culturele Revolutie rond 1970. Er heeft een Beeldenstorm gewoed die net niet bij de nok kon komen. Beschilderde papieren vazen op de houten wand komen tevoorschijn als je met je hand het stof wegwuifd. De wanden zijn met oude kranten uit 1987 beplakt. De moeder (van goede huize) van mijn Chinese vriendin weet nog dat in 1970 de mannen met geweren in de wieg van de baby porden op zoek naar sieraden en mooie kleren. Kasten werden omver gegooid, huizen in brand gezet, haar man werd weggevoerd om in een kamp zelfkritiek te geven. Dit huis heeft hetzelfde lot ondergaan.

De werkmannen hebben gekookt, een behoorlijk Westers restaurant valt erbij in het niet, zo lekker is het, een grote kom met varkensvet daargelaten. Iedereen krijgt uit een plastic oliefles een flinke scheut lokaal gestookte alcohol ingeschonken. Een werkman (fijne rinmpels in het vermoeid gezicht, slechts twee tanden, en een lekkere sigaret achter het oor) geeft aan dat hij maar tot mijn schouder reikt. Het moet voor hem een vreemd gezicht zijn om een Westerse reuzin in kleren te zien die zijn moeder dagelijks draagt. Een beetje alsof een Spanjaard een Zeeuwse Kap of een Bunschoter Jak zou dragen.
De bouw vordert: houte ronde palen vormen met pen/gat verbinding een staketsel voor een aanbouw, alles volgens de antieke manier. Buiten, boven de houtkrullen hangen varkenshammen.

Op de doodstille weg door rijstvelden, vlak voor Yaoli zien we een tent in de berm. Een verkoolde brommer ligt plat op het asfalt, een autowrak ernaast. Als we terugrijden is de situatie veranderd: de tent is leeg, twee doodskisten staan nu in een open vrachtwagen. De kisten staan er al dagen, legt mijn Chinese vriend uit, de verre familie heeft geen geld om ze op te halen.



No comments:

Post a Comment